Thích Nguyên An

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật
Nam Mô Vu Lan Duyên Khởi Đại Hiếu Mục Kiền Liên Bồ Tát

Ngưỡng bạch trên chư tôn Hòa Thượng chứng minh
Kính bạch Chư Tôn Thượng Tọa, Chư Đại Đức Tăng Ni.
Kính thưa toàn thể quý vị

Cứ mỗi độ hạ về, khi những đợt mưa ngâu kéo dài dai dẵng như làm lòng người càng thêm nặng trĩu bao nỗi nhớ mong, trong chờ đến ngày rằm tháng bảy, ngày lễ hội vu lan, ngày chư tăng tự tứ, ngày chư Phật hoan hỉ, ngày xá tội vong nhân, ngày cho những ai muốn báo đền ơn sâu nghĩa cả mà mình đã phải trót mang. Bởi lẽ trong mỗi chúng ta từ thuở lọt lòng cho đến ngày khôn lớn thì ta đã cưu mang không biết bao nhiêu là ân nghĩa. Ân đất nước, ân thí chủ, ân sư trưởng, và ân cha nghĩa mẹ mà trong đạo Phật thường gọi là tứ trọng ân. Hôm nay chúng ta đang sống trong đất nước thanh bình, nhưng trên mãnh đất này đã có biết bao giọt máu đào đã đỗ xuống để tô điểm cho giang sơn hôm nay ngày thêm tươi đẹp. Và ở xa xôi nơi chiến trường hải đảo đã có biết bao chiến sĩ đang ngày đêm thầm lặng trước đầu sóng ngọn gió trấn giữ biên cương để cho ta có được một cuộc sống yên bình. Và trong mọi sinh hoạt đời thường từ cái ăn, cái mặc cho đến những sản phẩm, vật dụng tiêu xài trong đó đều chứa đựng biết bao giọt mồ hôi và công sức của những người lao tác. Rồi từ cái thời còn bập bẹ ê a, cho đến ngày văn hay chữ tốt, bao điều cao siêu, bấy điều tốt đẹp của cuộc đời mà ta có được thì củng có biết bao giọt mồ hôi của những vị ân sư, thầy cô phải dày công lao nhọc. Nhưng trong bốn cái ân sâu nặng ấy có thể nói ân cha, nghĩa mẹ, thì luôn nặng trỉu trong lòng của mỗi người con. Bởi lẽ ngay từ thuở ấu thơ mới những ngày đầu cắp sách đến trường câu ca giao đã in đậm trong lòng con trẻ đó chính là hình bóng thân thương và gần gủi của hai đấng sinh thành.

Công cha như núi thái sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.


Khi còn bé khi đọc những vần thơ ấy đứa trẻ nào củng tròn xoe mắt ngẩn ngơ và tự hỏi ? vì sao công cha thì cao như núi thái, nghĩa mẹ lại như nước trong nguồn chảy ra. Rồi dần theo năm tháng những đứa trẻ thơ ngây năm nào nay đã trưởng thành khôn lớn sự hoài nghi năm xưa nay củng không còn, bởi lẻ đã thấm thía bao nỗi nhọc nhằn của cha, và tấm lòng bao la của mẹ.

Cha mẹ ân thâm tợ đất trời
Thương con nuôi dạy chẳng đầy vơi
Mở vòng tay lớn vì con trẻ
Hướng dẫn con đi xuốt cuộc đời.

Với tình thương của cha như cây cao bóng cả che mát đời con, cho con một hướng đi đúng đắn giữa cuộc đời đầy dâu bể. Tuy bên ngoài cha có vẽ nghiêm khắc cứng cỏi, nhưng trong lòng cha luôn ẩn chứa một nguồn yêu thươngnghị lực mạnh mẽ để truyền cho con nguồn nhiệt huyết, trí tuệ nhằm nâng bước con đạt đến bến bờ hạnh phúc vinh quang.

Cha là bóng cả ngã che con
Là cả tình thương chẳng mõi mòn
Là cả cuộc đời vô biên quá
Nặng nghĩa tình cha tợ nước non.


 Nếu tình thương của cha cao cả và thiêng liêng bao nhiêu thì tình yêu của mẹ lại ngọt ngào và dịu mát bấy nhiêu. Bởi lẽ ngay khi con vừa mới cất tiếng khóc chào đời thì đã có vòng tay của mẹ sưởi ấm, vỗ về con, và khi con đói khát thì đã có dòng sữa ngọt ngào của mẹ để cho con được no lòng. Rồi khi con chập chững bước vào đời cũng chính đôi bàn tay yêu thương của mẹ dẫn bước đưa con đến trường.

Ví dầu cầu ván đóng đinh
cầu tre lắc lẽo gập ghền khó đi
Khó đi mẹ dắt con đi
Con đi trường học mẹ đi trường đời.


Mỗi lúc con đi, mỗi khi con về thì luôn có sự giỏi trong của mẹ. Khi con thành công mẹ nỡ nụ cười hiền, khi con gặp phải bất trắc thất bại thì lòng mẹ như muối sát kim châm.

Mẹ ơi! Tình mẹ sao thân thương đẹp quá
Như suối hiền mát dịu buổi trưa hè
Như gió chiều nhè nhẹ thổi cành tre
Như dòng nước của đại dương vô tận
Lòng mẹ rộng bao la bằng phẳng
Không đo lường không tính được thời gian
Vì thương con mẹ phải chịu gian nan
Lúc lạnh lẽo mẹ không màn sương tuyết.


Ân cha, nghĩa mẹ quả thật bao la, rộng lớn, chính vì thế mà trong Kinh Vu Lan Đức Phật đã khuyên dạy các hàng đệ tư : “ Dù vai trái cổng cha, vai mặt mang mẹ trãi qua đến trăm ngàn kiếp củng không sao trả đặng công ơn của hai đấng sinh thành”.
 
Chính vì vậy mà sau khi tu hành đắc đạo Đức Phật đã trở về hoàng cung độ vua cha, rồi lên tận cỏi trời để thuyết pháp độ cho mẩu hậu. Đến khi đức vua Tịnh Phạn lâm trọng bệnh Đức Phật củng thường xuyên kề cận lo việc thuốc thang, đến khi vua cha băng hà củng chính Ngài kề vai ghánh linh cửu vua cha.
Rồi đến tôn giả Đại Hiếu Mục Kiền Liên, khi biết mẹ bị đọa đày trong cỏi giữ, tự tay Ngài đã bưng bát cơm đầy bôn ba khắp chốn địa ngục tìm phương cứu mẹ.

Trong xã hội hiện tại đã có biết bao tấm gương con thảo, cháu hiền được người đời xưng tụng, nhưng bên cạnh đó củng có biết bao người con, người cháu đã vô tâm quên lãng đối với ân đức cao dày của ông bà cha mẹ, để rồi mặc dù có con, có cháu mà mẹ cha, ông bà, vẫn hẩm hiu cô quạnh như trường hợp của một người mẹ sau đây đã nhắn gởi lại với những người con, người cháu của mình ở một nơi xa cách vọng về: “ Con à! Cuộc sống của má ở nhà dưỡng lão này còn khá mới mẻ so với nhiều người đồng hành với má ở đây, bởi má mới chỉ ở được gần một năm thôi. Còn các cụ ở đây đã đến từ lâu, có người đã ở được hơn mười năm. Má cảm thấy mình còn hạnh phúc nhiều vì má còn có các con, cháu và chắt. Nhiều cụ già neo đơn ở đây đâu được may mắnhạnh phúc như vậy đâu.
 
Sáng nay, má lần xuống cầu thang, đi ra chợ. Má mua cho mình ly cà phê, ăn một tô hủ tiếu, rồi má mua một con cá rô gởi hàng xóm kho dùm. Trưa nay, má ăn cơm với cá rô đồng cho đỡ nhớ quê. Bà già 82 tuổi được như vậy là tốt lắm rồi con à, vì má có con là người có tiếng giữa xã hội mà. Ơ đây, có những cụ lớn tuổi bệnh rất nặng, mà sống được như vậy là mừng.
 
Nhiều lúc ngồi một mình buồn, má nhớ các con, các cháu, các chắt của má. Má nhớ con hai và các cháu lai xinh xắn của má ở bên Đức, má nhớ thằng ba có cái nhà to ở con đường thành phố trung tâm, má nhớ các con. Má sống như vậy là làm tròn bổn phận của má rồi, bốn đứa con, ai củng thành đạt là ông này, bà nọ. Má đã bán căn nhà ở quận 3 chia đều cho bốn đứa con, má về quê sống. Bao năm qua, má đã sống lặng lẽ ở quê, nhưng rồi má nhớ các con, các cháu nên má quyết định lên đây. Không ở được với các con vì má thích sống trong nhà dưỡng lão hơn. Ơ đây, hằng ngàyniệm Phật cầu nguyện cho các con, các cháu được khỏe mạnh, má có niềm tin tuyệt đối vào Bồ Tát Quán Thế Âm, có đau bệnh gì má củng cầu nguyện và đều vượt qua cả. Ơ đây, Sư Phụ củng rất tốt với má. Những lúc đau bệnh, Sư Phụ nấu cháo đút từng muỗng cho má ăn, thật là cảm động. Nhiều lúc má thấy Sư Phụ như là Mẹ tình thương của má vậy.
 
Má thấy mình còn rất ít thời gian, nhưng giờ má mong mau đến Tết để má có thể gặp cháu của má đến thăm.
 
Còn đây là nỗi lòng của một bà mẹ khác cùng chung cảnh ngộ nhưng lại càng xót xa hơn.
“Con ơi ! mọi người ở đây đôi lúc gọi má là bà già điên, bà già lãng trí, bà già nói nhảm. Mà đôi lúc má củng cảm thấy mình là người như vậy, không điên sao được hả con. Má đã lang thang bao năm, bao tháng ở đâu bây giờ má củng không nhớ nữa, chỉ nhớ là mấy chú công an đưa má vào nhà dưỡng lão này.
Có điều này, má luôn nhớ là má có được một đứa con trai, má đã sống với con, rồi con có vợ. Vợ con ghét má, không sống được với nhau nhưng mà má củng cố sống cho qua ngày. Nhưng càng cố gắng, má càng thấy mình là người thừa. Vậy là má ra đi, từ Bình Định má đi đâu má củng không nhớ được. Rồi con bị tai nạn xe, con đã chết đi, má trở thành người bơ vơ, điên dại. Má trở thành thành viên của mái ấm chùa này, vậy đó. Má chẳng nhớ gì ngoài con đâu”.
 
Quả thật, dù ở đâu, bất cứ hoàn cảnh nào thì trong trái tim của mẹ hình ảnh về những người con, người cháu đó là một phần máu thịt không thể tách rời, gần gủi thì nâng niu chăm sóc, xa cách thì nhung nhớ đợi chờ. Ấy vậy mà lắm lúc chúng con đã vô tình quên lãng để cho mẹ cha, ngày đêm phải vòi vọi chờ trong.
 
Giờ đây, ngoài kia những chiếc lá vàng đang lìa cành rơi rụng, tiếng chuông chùa vang vọng ngân xa, khói hương trầm ngát hương xông tỏa, báo hiệu một mùa Vu Lan nữa lại trở về. Trong giờ phút này dưới sự chứng minh của Chư Tôn Thiền Đức trong màu hoàng y giải thoát. Con xin chắp tay thầm khấn nguyện: Nguyện nhờ hồng ân của mười phương chư Phật, chư bồ tát, chư hiền thánh tăng từ bi phù hộ độ trì cho ông bà cha mẹ của chúng con hiện đời được bình an mạnh khỏehết lòng tin sâu vào ba ngôi tam bảo. Còn những vị quá cố thì được siêu thăng về cảnh giới cực lạc an vui. Và nguyện cho trên cuộc đời này mỗi người con, người cháu mãi luôn là những bông hoa hiếu hạnh để dâng tặng lên ông bà, cha mẹ, nhân mỗi độ Vu Lan về.

Nam Mô Đại Hiếu Mục Kiền Liên Bồ Tát Tát Đại Chứng Minh.